ปวดข้อต่อขากรรไกรระหว่างจัดฟัน...เกิดจากอะไร ควรทำอย่างไรดี
การจัดฟันคือกระบวนการที่ช่วยปรับโครงสร้างฟันให้เรียงตัวอย่างเหมาะสม ทั้งในด้านความสวยงามและสุขภาพช่องปาก แต่ในบางกรณี คนไข้จัดฟันอาจรู้สึกปวดบริเวณขากรรไกรหรือได้ยินเสียง “ก๊อบแก๊บ” เมื่อเคลื่อนไหวกราม ซึ่งอาการเหล่านี้เกี่ยวข้องกับ ข้อต่อขากรรไกร (Temporomandibular Joint หรือ TMJ) นั่นเอง
ข้อต่อขากรรไกรคืออะไร
ข้อต่อขากรรไกร เป็นจุดเชื่อมระหว่างกระดูกขากรรไกรล่างกับกระโหลกศีรษะ เป็นข้อต่อสำคัญที่ทำให้เราสามารถอ้าปาก พูด เคี้ยว และแสดงสีหน้าได้อย่างเป็นธรรมชาติ
แต่เมื่อข้อต่อส่วนนี้เกิดความผิดปกติ อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ เช่น ปวดเมื่อเคลื่อนไหวขากรรไกร อ้าปากได้ไม่สุด ฯลฯ
ทำไมถึงปวดขากรรไกระหว่างจัดฟัน
อาการปวดข้อต่อขากรรไกรระหว่างจัดฟัน อาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น
- แรงดึงจากเครื่องมือจัดฟัน ที่ทำให้กล้ามเนื้อและข้อต่อต้องปรับตัวกับแรงกดใหม่
- การเปลี่ยนตำแหน่งของฟัน ทำให้รูปแบบการสบฟันเปลี่ยน และกระทบต่อขากรรไกร
- ความเครียดและความเคยชิน เช่น การกัดฟันตอนนอน หรือเกร็งกล้ามเนื้อโดยไม่รู้ตัว
- กล้ามเนื้อทำงานหนักขึ้น จากการเคลื่อนตัวของฟัน ทำให้ข้อต่ออาจอักเสบหรือเมื่อยล้า
อาการที่พบบ่อย
- ปวดกรามบริเวณหน้าใบหู หรือขมับ
- ได้ยินเสียง “คลิก” หรือ “กรอบแกรบ” เมื่ออ้าหรือขยับปาก
- อ้าปากได้ไม่สุด หรือรู้สึกเหมือนมีอะไรตึง ๆ ขวางอยู่
- เมื่อยขากรรไกรเมื่อเคี้ยวอาหารหรือพูดนาน ๆ
แล้วควรทำอย่างไร
หากคุณพบว่ามีอาการเหล่านี้ระหว่างจัดฟัน อย่ารอช้าค่ะ แอดมินขอแนะนำแนวทางดูแลเบื้องต้นดังนี้
แจ้งทันตแพทย์ทันที
เพื่อให้ทันตแพทย์ประเมินว่าอาการนั้นเกิดจากการปรับแรงจัดฟันปกติ หรือเป็นปัญหาข้อต่อที่ต้องการการดูแลเฉพาะ ซึ่งทันตแพทย์อาจพิจารณาหยุดให้แรงจัดฟันในบางเคส
พักการใช้งานขากรรไกรหนัก ๆ
หลีกเลี่ยงการเคี้ยวของแข็ง เช่น น้ำแข็ง ลูกอมเหนียว หรืออาหารที่ต้องกัดแรง ๆ
ประคบร้อนหรือเย็น
ประคบร้อน (เช่น ผ้าชุบน้ำอุ่น) จะช่วยคลายกล้ามเนื้อ
ประคบเย็นเหมาะกับอาการอักเสบหรือบวม
หลีกเลี่ยงท่าทางที่ส่งผลเสียต่อขากรรไกร
เช่น การนอนคว่ำ เท้าคาง หรือใช้โทรศัพท์แนบไหล่นาน ๆ
ฝึกคลายความเครียด
เพราะความเครียดอาจทำให้คุณกัดฟันโดยไม่รู้ตัว ลองฝึกหายใจลึก ๆ หรือโยคะเบา ๆ ก็ช่วยได้นะคะ
ติดตามอาการอย่างใกล้ชิด
หากอาการยังไม่ดีขึ้นภายใน 1–2 สัปดาห์ หรือมีแนวโน้มรุนแรงขึ้น ควรพบทันตแพทย์เฉพาะทางด้านขากรรไกร
อาการปวดข้อต่อขากรรไกรระหว่างจัดฟันไม่ใช่เรื่องที่ควรมองข้ามนะคะ แม้จะไม่ใช่เรื่องอันตรายร้ายแรง แต่หากปล่อยไว้อาจส่งผลต่อการสบฟันและการเคลื่อนไหวของขากรรไกรในระยะยาวค่ะ
หมั่นสังเกตอาการตัวเอง หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง และอย่าลืมพูดคุยกับทันตแพทย์ทุกครั้งที่รู้สึกผิดปกตินะคะ
เพราะ “รอยยิ้มที่มั่นใจ” เริ่มต้นได้จากความเข้าใจและการดูแลที่ใส่ใจค่ะ 
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม ที่
Line : @ywdental (มีแอด)
โทร : 080-509-2490
